Dieta lekkostrawna jest sposobem żywienia osób chorych oraz zdrowych, który polega na doborze odpowiednich produktów spożywczych i technik kulinarnych. Stosowana jest w chorobach przewodu pokarmowego, w trakcie leczenia onkologicznego, stanach gorączkowych, po zabiegach operacyjnych oraz u seniorów. Najważniejszą jej zasadą jest eliminacja produktów oraz potraw ciężkostrawnych, które długo zalegają w żołądku.
Dieta lekkostrawna to świetny patent na dobre samopoczucie. Polega głównie na rezygnacji z potraw ciężkostrawnych, które długo zalegają w przewodzie pokarmowym i powodują zwiększone wydzielanie soku żołądkowego. Są to przede wszystkim produkty bogate w błonnik, potrawy tłuste i wysokoprzetworzone.
Dieta lekkostrawna dla kogo
Funkcją diety lekkostrawnej jest odciążenie przewodu pokarmowego przez ułatwienie trawienia i wchłaniania składników odżywczych, a tym samym poprawa stanu odżywienia.
Dieta jest polecana m.in. w okresie okołooperacyjnym oraz w czasie rekonwalescencji po zabiegach obejmujących przewód pokarmowy. Ten sposób odżywiania sprawdzi się także w przypadku chorób i dolegliwości ze strony żołądka czy jelit. To dobra dieta przy biegunce, wzdęciach, gazach oraz zespole jelita drażliwego. Stosuje się ją również w stanach gorączkowych.
Dieta lekkostrawna z ograniczoną ilością produktów nasilających wydzielanie soku żołądkowego jest odpowiednia dla osób cierpiących na refluks żołądkowo-jelitowy. Z powodzeniem mogą ją stosować osoby starsze. Jest to podstawowa dieta przepisywana większości pacjentom przebywającym w szpitalach i sanatoriach, którzy nie wymagają uwzględnienia specjalnych modyfikacji podaży składników odżywczych lub konsystencji spożywanych posiłków.
Zapotrzebowanie energetyczne zdrowego, dorosłego człowieka zależy od jego aktywności fizycznej i wynosi 25-35 kcal na kilogram należnej masy ciała dziennie. W warunkach szpitalnych najczęściej przyjmuje się około 30 kcal, co odpowiada około 2000-2500 kcal w przypadku chorych z właściwą masą ciała. W przypadku wyniszczenia ilość energii może zostać zwiększona, a w przypadku otyłości zmniejszona.
Dieta lekkostrawna czym jest
Dieta lekkostrawna jest w pełni zbilansowana pod kątem składników odżywczych i opiera się na produktach, których skład i sposób przygotowania do spożycia nie stwarzają trudności w trawieniu i przyswajaniu przez organizm.
Sporządzając posiłki przy diecie lekkostrawnej, stosuje się takie techniki kulinarne, jak rozdrabnianie, przecieranie przez sito, gotowanie w wodzie i na parze, pieczenie w rękawie foliowym, pergaminie lub naczyniu żaroodpornym z pokrywką bez dodatku tłuszczu, a także duszenie na patelni pod przykryciem bez wcześniejszego obsmażania. Jeśli to możliwe, należy wydłużać czas gotowania.
Osoba na diecie lekkostrawnej powinna spożywać 5-6 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu, a ostatni posiłek 2-3 godziny przed snem. Posiłki trzeba zjadać w spokojnej atmosferze i bez pośpiechu, dokładnie przeżuwać pokarmy. W czasie posiłku należy unikać oglądania telewizji, czytania gazet, itp.
Zaleca się minimalną zawartość błonnika w posiłkach, czyli 25 g na dobę. Można to zrobić m.in. dzięki spożywaniu pieczywa graham i pszennego zamiast pełnoziarnistego, doborze młodych warzyw i dojrzałych owoców, usuwaniu pestek z ogórków czy pomidorów, obieraniu skórek z owoców i warzyw. Zalecane jest blanszowane i gotowanie. Obróbka termiczna warzyw i owoców powoduje zmiękczanie tkanek i mniejsze podrażnianie przewodu pokarmowego.
Dieta lekkostrawna co jeść
Na diecie lekkostrawnej lekarze zalecają spożywanie takich artykułów, jak jasne pieczywo, drobna kasza manna i kuskus, biały ryż, drobne makarony, zsiadłe mleko, kefir, jogurt naturalny, mleko, jaja na miękko, jajecznica lub omlet na parze, chuda wołowina, cielęcina, królik, kurczak, indyk oraz dorsz, pstrąg, flądra i sandacz, masło, słodka śmietanka, oleje roślinne na zimno, gotowane, przetarte lub zmiksowane ziemniaki, marchew, buraki, szpinak, dynia i młoda fasolka szparagowa.
Rekomendowane są również zielona sałata, pomidor, tarta marchewka, dojrzałe jabłka, morele, brzoskwinie, pomarańcze czy melony, woda niegazowana, kompoty z dozwolonych owoców, rozcieńczone soki z dozwolonych owoców. Warzywa powinny znajdować się w co najmniej trzech posiłkach dziennie. W ciągu dnia należy spożywać 2-3 porcje nabiału, a w tygodniu 1-2 porcje ryb.
Na diecie łatwostrawnej należy unikać w szczególności takich produktów, jak pieczywo pełnoziarniste, razowe, żytnie na zakwasie, grube kasze, grube płatki zbożowe, jaja smażone i na twardo, tłusta dziczyzna, wieprzowina, wołowina oraz łosoś, tłuszcze używane do smażenia, nasiona roślin strączkowych, cebula, czosnek, kapusta, wszystkie owoce niezalecane oraz woda gazowana, słodkie napoje gazowane oraz alkohol. Nie spożywa się wyrobów czekoladowych.
Dieta lekkostrawna przykładowe przepisy
Śniadanie: płatki jaglane na mleku 2 proc. z plasterkami banana, malinami i cynamonem.
Lunch: jajecznica na parze z pomidorem bez skórki i szpinakiem.
Obiad: pstrąg pieczony w folii z ziołami, ziemniaki puree, marchewka gotowana.
Podwieczorek: koktajl jogurtowo-pomarańczowy z bananem i cynamonem.
Kolacja: bułka pszenna z wędliną drobiową, sałatą i plasterkami pomidora.
Innego dnia możemy zjeść na śniadanie bułkę z pastą z chudego sera twarogowego i pomidora, a lunch skomponować z sałatki z mozzarellą light, warzywami i grzankami z chleba pszennego. Na obiad proponujemy ryż z sosem z pieczonych warzyw, na podwieczorek sok wyciskany z pomarańczy, a na kolację zupę jarzynową z kurczakiem.